Kiedy ojca nie ma w domu, syn robi się agresywny. Mąż często wyjeżdża

Syn rzadko widuje ojca

Nasz syn ma trzy lata i w ostatnim roku był świadkiem dość dużych zmian. Mieszkamy za granicą i nie mamy żadnej pomocy w opiece nad dziećmi. Mój mąż często podróżuje zawodowo, nie ma go w domu nawet przez kilka miesięcy, i mam wrażenie, że to bardzo martwi naszego synka. Wydaje mi się, że on boi się, że teraz mógłby stracić jeszcze i mnie, bo właśnie urodził nam się drugi chłopczyk. Niedługo mąż znowu wyjeżdża w dłużą podróż, a ja mam mniej czasu dla starszego syna z powodu opieki nad młodszym.

Kiedy ojca nie ma w domu syn robi się agresywny Mąż często wyjeżdża — Kiedy ojca nie ma w domu, syn robi się agresywny. Mąż często wyjeżdża na delegacje. Zdjęcie: Pixabay

Kiedy męża nie ma w domu, syn robi się agresywny

Bije, kopie i krzyczy. Nie ma dnia, żeby nie dochodziło do jakichś niesnasek między nami. Jest wspaniałym starszym bratem, ale kiedy bawi się z innymi dziećmi, też zachowuje się agresywnie. I tak samo traktuje osoby dorosłe. W ogóle mnie nie słucha, a jednocześnie stale potrzebuje mojej uwagi. Próbuję ignorować jego negatywne zachowanie i skupiać się tylko na pozytywnych momentach, ale mam wrażenie, że on woli właśnie ściągać moją uwagę złym zachowaniem.

Czuję się trochę tak, jakby woda zaczynała podchodzić mi pod szyję, bo walczę z tyloma różnymi zadaniami w domu, które trzeba załatwić. Kiedy w końcu mam czas dla syna, on wcale nie chce się ze mną bawić.

Naprawdę nie wiem, co mogłabym zrobić, żeby złagodzić jego zmartwienia. Nie mówi jeszcze zbyt dobrze, ponieważ jest dzieckiem dwujęzycznym, ale wie, że rozumiem go doskonale. Jak mam mu jednak przekazać, że oboje musimy zmienić swoje zachowanie, abyśmy czuli się ze sobą dobrze? Czy jest jakiś sposób, żeby zapobiec zwiększaniu się jego bólu, a może nawet doświadczeniu jakiejś dalekosiężnej traumy? Zaczynam już popadać w beznadzieję.

Odpowiedź Jespera Juula

Na początku chciałbym zauważyć, że w tym momencie nie ma żadnych podstaw, żeby mówić o jakiejkolwiek traumie w wypadku syna. Coś takiego mogłoby mieć miejsce tylko wtedy, gdyby był karany za swoje dotychczasowe zachowanie albo gdyby Pani jakimiś środkami wychowawczymi próbowała sprawić, aby był miłym i grzecznym dzieckiem, jednocześnie odmawiając mu prawa do odczuwania tego, co właśnie czuje.

Samotna matka

Jest jednak kilka ważnych spraw, na które powinna Pani zwrócić uwagę. Zakładam, że od początku wiedzieli Państwo z mężem, że jego praca będzie wymagała wielu wyjazdów i przeprowadzki. Wyobrażam sobie także, że w tamtym czasie nie wsłuchiwała się Pani dość intensywnie w swoje wewnętrzne echo, czyli uczucia samotności, smutku, bólu, złości, które utrudniają Pani myślenie, miłość i działanie. Do tego dochodzi także fakt, że oboje z mężem jesteście silnymi osobowościami, które potrafią troszczyć się o wiele rzeczy naraz.

Również Wasz syn przeżywa wszystkie te uczucia, co Pani, nie posiada jednak jeszcze umiejętności nabrania racjonalnego dystansu ani siły wewnętrznej, która mogłaby mu w tym pomóc. Ma tylko Panią i to w ograniczonym zakresie akurat wtedy, kiedy jest wzburzony albo wściekły. W tym wieku nie wie jeszcze, jak ma sobie z tym wszystkim poradzić.

Pani syn musi zaprzyjaźnić się z faktem, że jest niejako po części sierotą. A Pani musi przyznać się przed sobą, że jest matką samotnie wychowującą dzieci. Zmaga się Pani samotnie z wieloma uczuciami i troskami − również z tymi, za które odpowiedzialność powinien przejąć mąż. Dwa najważniejsze z nich to troska o syna oraz dbałość o jego relację z ojcem.

W Pani relacji z synem potrzebne są przede wszystkim dwie rzeczy: otwartość i autentyczność oraz takie zachowanie, które pomoże synowi je przyjąć. Musi Pani umieć rozpoznać jego ból i złość oraz akceptować te uczucia, kiedy się pojawiają, a jednocześnie od czasu do czasu otwarcie wyznać, że Pani także jest ciężko żyć bez męża u boku. Szczególnie wtedy, kiedy go Pani najbardziej potrzebuje. Może Pani wyjaśnić synowi, że wyjazdy taty nie są skierowane przeciwko niemu, lecz są ważne dla jego pracy.

Agresja dziecka jest wyrazem frustracji

Pisze Pani, że syn Pani nie słucha, chociaż wciąż pragnie Pani uwagi. Oraz że stara się Pani ignorować jego negatywne zachowanie. Jest tu pewne nieporozumienie, ponieważ zachowanie syna nie jest ani negatywne, ani pozytywne. Jest ono, jakie jest, ponieważ tylko w ten sposób, może on wyrazić swój emocjonalny wewnętrzny chaos.

Jego uczucia są zupełnie zdrowe i mają swoją słuszną rację. Byłoby dużo bardziej niebezpiecznie, gdyby kierował je do wewnątrz. On nie pragnie Pani uwagi dla swojego negatywnego zachowania, ale konstruktywnej uwagi dla swoich prawdziwych uczuć. Dzieci często wybierają negatywne formy wyrazu, aby uzyskać uwagę dorosłych, ponieważ na bazie swojego doświadczenia zdobyły przekonanie, że dorośli reagują na takie zachowanie szybciej niż po prostu na ich egzystencję. Pani syn znajduje się w pewnym kryzysie i potrzebuje troski, a nie wychowania.

Mąż zdecydował się na wielomiesięczne wyjazdy, co jest niezwykle długim czasem dla trzylatka. I mają one miejsce w krytycznym okresie dla całej rodziny, kiedy syn rzeczywiście bardzo go potrzebuje. To jest tylko pewna obserwacja, a nie oskarżenie.

Kontakt dziecka z nieobecnym ojcem

Kompetencje relacyjne w edukacji Reklama książki — Kompetencje relacyjne w edukacji. Reklama najnowszej książki Jespera Juula

Okazuje się jednak, że relacja Pani syna z ojcem jest ważniejsza, niż Pani sądziła. Jego zaufanie do ojca zostało teraz wystawione na ciężką próbę. Dlatego należy porozmawiać o tym z mężem i jakoś tak to urządzić, żeby obaj mogli jak najwięcej rozmawiać przez telefon albo komunikować się przez Internet.

Kiedy mąż będzie znowu w domu, nie może zachowywać się tak, jakby wszystko było w porządku, ponieważ wrócił. Musi wziąć odpowiedzialność za obecną sytuację w domu i jeśli jest to możliwe, postarać się przez kolejnych osiem−dziesięć miesięcy nie wyjeżdżać na dłużej niż kilka dni.

Jeśli okaże się to jednak niemożliwe, znajdą się Państwo w pewnym bolesnym dylemacie bez wyjścia. Cała rodzina musi przygotować się na to, że pojawi się wiele zmiennych emocji wyrażanych w najrozmaitszy sposób. Życie w takiej rodzinie będzie z pewnością dużym wyzwaniem, chociaż nie wyrządzi z pewnością duchowej krzywdy dziecku.