Rodzic jako przywódca stada

Wprowadzenie

Dzieci potrzebują odpowiedzialnych dorosłych

• Nowe spojrzenie na autorytet
• Przejąć odpowiedzialność
• Poczucie własnej wartości – eliksir życia
• Uczenie się od siebie nawzajem

Możecie zaufać mojemu dziecku

• Każde dziecko chce współdziałać
• Uważność i empatia

Przywódca stada i jego wewnętrzne dziecko

• Kim jestem?

Męskie i kobiece przywództwo

• Spojrzenie wstecz

Być kobietą i matką

• Przezwyciężyć lęk przed egocentryzmem
• Miłość, która nie niszczy
• Osobista integralność i prawo mówienia NIE
• Czy warto być grzeczną dziewczynką
• Matki i córki

Gdzie są mężczyźni? Gdzie są ojcowie?

• Razem jesteśmy silniejsi

Co władza ma wspólnego z przywództwem?

• Paradoks władzy

Przyszłość twojego dziecka jest teraz!

• Czego chcecie jako rodzice?
• Co możemy zrobić?
• Być prawdziwie osobistym

Wartości, które tworzą przywódcę

• Wartości w rodzinie i partnerstwie
• Równa godność – wzajemne dostrzeganie i traktowanie siebie poważnie
• Integralność – osobiste granice, potrzeby i wartości
• Autentyczność, bez której ludzkie relacje nie mogą kwitnąć
• Odpowiedzialność – człowiek wobec siebie i swojej społeczności

Nasze wielkie złudzenie kolektywnego dopasowania

• Co to znaczy: silne dziecko?
• Powiedzieć TAK samemu sobie

Pułapki na przywódców stada

• Styl neoromantyczny – harmonia ponad wszystko
• Rodzinny curling dla małych książąt i księżniczek
• Droga najmniejszego oporu
• Totalna kontrola
• Dziecko jako projekt

Przywództwo w wersji light - nastolatki i dorosłe dzieci

Być kobietą i matką

Bycie przywódczynią stada to dla współczesnych kobiet wciąż rzecz trudna – zarówno w domu, jak i w pracy. Coraz więcej kobiet obejmuje czołowe stanowiska w rządach europejskich, ale wciąż należy do nich niewielka część stanowisk menedżerskich. Brakuje im doświadczenia w kierowaniu i byciu liderem.

Również w tej kwestii możemy wziąć przykład z wilków: badacze twierdzą, że w wilczej rodzinie decydujący głos mają zarówno samce, jak i samice – niekiedy wspólnie, a czasem oddzielnie każde w swojej dziedzinie, zależnie od sytuacji i temperamentu. Na przykład zauważono, że sytuacjach zagrożenia wilki bronią się razem i wspólnie koordynują swoje akcje, przy czym samice często są siłą napędzającą.

Wracając do ludzi: warunki ekonomiczne i społeczne życia kobiet w minionych wiekach zostały szczegółowo poznane i opisane. Decydująca zmiana zaszła w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku, gdy kobiety podjęły walkę o równouprawnienie na wszystkich poziomach społeczeństwa i rodziny. Ta walka trwa nadal – i bardzo słusznie.

Jednak wciąż bardzo rzadko uwaga społeczeństwa kieruje się na indywidualne i egzystencjalne konsekwencje nierówności płci. Częściej wypływają one w autobiografiach, powieściach, wspomnieniach czy filmach. Niekiedy temat trafia na publiczną wokandę, gdy dziennikarze próbują znaleźć przyczyny, dla których wciąż relatywnie niewiele kobiet ubiega się o wyższe pozycje, rezygnując z władzy i wpływu.

Jako psychoterapeuta spotykam się głównie z kobietami,

które przychodzą do mnie z trudnościami natury egzystencjalnej, najczęściej dotyczącymi relacji ze sobą i bliskimi osobami: dziećmi, partnerem, rodzicami. Nie mam wątpliwości, że ich zachowanie i problemy mają swoje korzenie w politycznym, społecznym i religijnym ucisku – jednak fakt ten to tylko podstawowe wyjaśnienie.

Irytuje mnie sposób, w jaki kobiety i matki są przedstawiane w prasie popularnej i poważnych mediach. Niemal zawsze pisze się o nich jak o izolowanych jednostkach, których problemy wynikają z indywidualnych rysów ich charakteru, a nie ze społecznych czy systemowych reakcji.

Wszystko zaczęło się być może od Zygmunta Freuda i jego rozważań na temat fiksacji matek i ich niezdrowych relacji z synami − oraz kompleksu Edypa, który miał w terminach seksualności tłumaczyć emocje po drugiej stronie. Perspektywa Freuda była wyznaczona przez jego czasy, kulturę i wzory rodzinne. To znaczy: jego spostrzeżenia, które być może były wówczas trafne, nie muszą być trafne dzisiaj, kiedy wiemy dużo więcej o psychologii rodziny i teorii systemów.

Dzisiaj możemy powiedzieć, że tak zwana ,,fiksacja matek’’ jest wynikiem fizycznej i emocjonalnej nieobecności mężczyzn. To znaczy, że wzajemna niezdrowa zależność matek i dzieci może rozwinąć się tylko tam, gdzie relacja między kobietą i mężczyzną jest niewystarczająca, ponieważ mężczyzny po prostu nie ma obok.

Dlatego jeśli spotkacie matki, którym zarzuca się, że poszukują emocjonalnego spełnienia w relacjach z dziećmi, zachęćcie je po prostu, żeby poważnie potraktowały swoje kobiece potrzeby i wstrząsnęły swoimi partnerami. Najwyższy czas, żeby starą maksymę ,,Żaden człowiek nie jest samotną wyspą’’ zinterpretować z kobiecego punktu widzenia: ,,Żadna kobieta nie jest samotną wyspą’’.

Coraz więcej kobiet zdaje sobie sprawę z tych zależności – i coraz więcej z nich motywują one do rezygnacji z zakładania rodziny. Z pozoru taka reakcja wydaje się bardzo oczywista, a jednak szkoda, bo rozwój osobisty na poziomie egzystencjalnym jest dużo łatwiejszy, gdy żyjemy w silnych relacjach z dziećmi i dorosłymi. Zmiana samego siebie i swojego zachowania to wielkie wyzwanie emocjonalne i łatwiej sobie z nim poradzić, mając wokół siebie ludzi, którym ufamy.

Fragment książki

Jesper Juul, Rodzic jako przywódca stada. Pełne miłości przywództwo w rodzinie, Wydawnictwo MiND 2017

Jesper Juul

Jeden z najsłynniejszych liderów przełomu we współczesnej pedagogice. Zawdzięczamy mu odejście od wychowania autorytarnego i permisywizmu.

Propaguje idee szacunku i współdziałania we wzajemnych relacjach z dzieckiem oraz dojrzałe przywództwo dorosłych.

Więcej o Jesperze Juulu oraz jego wszystkie książki: Jesper Juul - informacje o autorze i książki