Choroba rodzica. Jak powiedzieć dziecku o swojej chorobie?

Jak mam powiedzieć dzieciom o swojej chorobie?

Pytanie ojca

Mam nadzieję, że mi Pan pomoże. Mam czterdzieści trzy lata i dwoje dzieci (sześć i osiem lat). Trzy miesiące temu zdiagnozowano u mnie chorobę Parkinsona. Już sam ten fakt jest dla mnie olbrzymim wyzwaniem, jednak dużo większy problem stanowi dla mnie powiedzenie o tym moim dzieciom. Moja żona oraz lekarze uważają, że są one jeszcze za małe, żeby się o tym dowiedzieć.

Wyczuwam w sobie wzbierającą frustrację i irytację i wydaje mi się, że moje dzieci to dostrzegają. Prawdę mówiąc, nie mam zielonego pojęcia, jak mógłbym powiedzieć im o chorobie tak, żeby nie przenosić na nie swoich lęków i bólu. Sam muszę chyba najpierw poukładać sobie w głowie całą tę nową sytuację i zrozumieć jej wpływ na mnie i moją rodzinę. Jednak chciałbym umieć przygotować się na rozmowę o tym z moimi dziećmi. Co Pan o tym sądzi?

Choroba rodzica Jak powiedzieć dziecku o chorobie Czy dziecko zrozumie ojciec jest chory — Choroba rodzica. Jak powiedzieć dziecku o swojej chorobie. Czy dziecko zrozumie, że ojciec jest chory? Zdjęcie: Pixabay

Odpowiedź Jespera Juula

Nie wydaje mi się, żeby Pańskie dzieci były zbyt małe, aby poznać prawdę o sytuacji swojego ojca. Z ich punktu widzenia wygląda to tak, że mogą mieć albo sfrustrowanego i stale poirytowanego ojca, z którym będą musiały walczyć, przez co często będą czuły się winne, albo ojca nieszczęśliwego, wobec którego zmobilizują w sobie całą swoją empatię i miłość. Reakcje Pana dzieci oraz Pańskiego otoczenia pomogą Panu przygotować się na to, że Pana życie nigdy już nie będzie takie, o jakim Pan marzył.

Może upłynąć wiele lat, zanim symptomy choroby staną się widoczne dla wszystkich, ale może również być tak, że choroba rozwinie się bardzo agresywnie i szybko. To wpłynie decydująco także na życie Pańskich dzieci – i wiemy z doświadczenia, że zapewne się ono pogorszy. Będą musiały szybciej dojrzeć i dorosnąć, a doświadczenie to z pewnością wzbogaci ich własne życie oraz kiedyś życie ich własnych dzieci. Cała rodzina będzie doświadczać smutku, bólu i straty. Nic nie może uchronić dzieci przed tymi uczuciami, ale szczere postawienie sprawy i wsparcie dorosłych sprawią, że nie doznają one z tego powodu żadnej szkody psychicznej.

Rozmowa z dzieckiem o chorobie i śmierci

Kompetencje relacyjne w edukacji. Reklama najnowszej książki Jespera Juula

Uważam, że powinien Pan powiedzieć swoim dzieciom prawdę o tym, że jest Pan poważnie chory i najpewniej umrze Pan wcześniej, niż ktokolwiek by sobie tego życzył. A także o tym, że jest Panu z tego powodu smutno, że martwi się Pan o przyszłość i nie wie dokładnie, co należy w tej sytuacji zrobić.

Być może mógłby Pan spędzić bliżej kilka dni z dziećmi. Proszę bacznie zwracać uwagę na ich reakcje w ciągu kolejnych tygodni i miesięcy. Starsze dziecko będzie prawdopodobnie starało się zachowywać „rozumnie”, przez co może rozwinąć pewne irracjonalne reakcje, na co rodzina i szkoła powinny zwrócić troskliwą uwagę.

Reakcja dzieci na chorobę rodzica

Młodsze dziecko zapewne zareaguje bardziej bezpośrednio i otwarcie. Kiedy siądzie Pan razem z nimi i poskarży się na niesprawiedliwość tego świata, zbliży się Pan do pojednania z chorobą. Od tej pory pan Parkinson stał się członkiem waszej rodziny. Nie jest zaproszonym i mile widzianym gościem, ale dominującą osobą, z którą każdy musi nauczyć się sobie radzić.

Będzie potrzebował Pan sieci wsparcia oraz być może profesjonalnej pomocy psychologicznej. Pańska żona oraz dzieci mają pewną pojemność tego, co mogą od Pana przyjąć, ale dla Pana nie powinno być żadnych ograniczeń w rozmawianiu i dzieleniu się z innymi ludźmi swoimi myślami, uczuciami i reakcjami. Jeśli Pańska żona byłaby przeciwna przekazywaniu dzieciom prawdy o chorobie, proponuję, abyście zwrócili się po pomoc do jakiegoś terapeuty rodzinnego, który pomoże Wam wypracować wspólne stanowisko.